- Gegevens
- Geschreven door Marien
Op de vroege ochtend van 16 februari; nou, zo vroeg was het ook weer niet, klokslag 9.00 uur bij het Paradijsvogelbosje, en de twee heren van Hoogveld Sondering waren ook zojuist aangekomen.
De zon schijnt veelbelovend door een witte mist, en al het land is berijpt. Weinig wind, maar het voelt behoorlijk koud aan. Werkschoenen aan en het omgeploegde land op. Je kunt nog over de bevroren toplaag van de akker lopen.
Op het land zijn de SondHeren bezig met hun professionele Zeiss GPS apparaat, een soort rekenmachine aan een stok met een kleine ronde antenne. Maar het apparaat heeft net als wij koude tenen, en wil niet meteen opstarten. Net als mijn fototoestel overigens, waarvan de autofocus weigert. Gelukkig heeft mijn bescheiden Nikon een handmatige instelling. Uiteindelijk lukt het om de coördinaten van de sonderingen in te voeren. Dan lopen ze met het apparaat en de stok/antenne door het land. De uitspraak van de dag: “ik kijk nooit waar ik naartoe loop, ik kijk alleen op het apparaat.” Toch hielp het wel toen ik ze wees waar het noorden was (hun intuitie zat er 45graden naast). Met een goed half uurtje lukte het om zes houten paaltjes in de grond te prikken. Daaraan kan ik meteen mooi de contouren van het huis aflezen (4 sonderingen op de hoekpunten).
Vervolgens komt het sondeergevaarte van de oplader. Een soort container op rupsbanden, bediend via de afstandbediening. Die rupsbanden zijn wel nodig, want ook daarmee zakt het voertuig zo’n 10 centimeter in de geploegde akker.
Gelukkig wil de medewerker met het GPS apparaat ook nog voor ons het oostelijke hoekpunt uitmeten zodat we nu zo goed mogelijk weten hoe de aansluiting met de Paradijsvogelweg gaat lopen. Hamvraag is dus of de afslag gemaakt kan worden zonder een boom te kappen. Het zal erom hangen.
Ik mocht meekijken in de cabine hoe de sondering wordt uitgevoerd. De sonderingskop meet de druk van de grond via de kop, en de kleefweerstand via de zijkant. Dat wordt via een kabel doorgegeven aan de apparatuur. Maar die sonde die moet de grond in, en daarvoor moet metalen stang telkens verlengd worden. Er is een hele rits van meer dan 20 stangen van ieder een meter beschikbaar. De kabel voor de gegevens loopt door al die stangen. Telkens wordt er één geschroefd op de onderliggende stang. Met een klemmechanisme wordt die stang vervolgens naar beneden gedrukt. En als de sondering klaar is, moet die hele stang weer omhoog getrokken worden en uit elkaar geschroefd.
De eerste vijf meter is tamelijk slappe grond bestaande uit klei en veen. Dan komen we een dunne zandlaag tegen, die we in de Archeologische verkenning al hebben leren kennen als de Pleistocene laag. Maar die lijkt te dun om huizen op de bouwen. Dus moet de sondering door tot 20 meter de grond in. De eerste meting komen we een stevige laag tegen, waar de druk oploopt tot 400 kg per cm2. Dat komt zelfs voor zo’n smalle sondeerstang (schatting 10cm2) neer op iets van 4000 kg druk. Daarop kan je zondermeer een flatje stutten. Bij de volgende sonderingen valt op hoe verschillend de ondergrond is opgebouwd. Wat voor beroeringen er in de prehistorie moeten hebben voorgedaan kan ik mij moeilijk voorstellen, maar er lijkt niets horizontaal te zijn in deze ondergrond. Goed dat we zes sonderingen hebben laten doen.
En zo ziet de eerste meting er dan uit:
- Gegevens
- Geschreven door Marien
Als je een natuurlijk landschap in de polder gaat aanleggen, dan is daarin water uiteraard onmisbaar.
Maar op dit moment is er helemaal geen water in de verre omstreken van de locatie waar wij onze kavel willen aanleggen. Alle water die er is, beweegt zich onzichtbaar door drainagebuizen onder de grond naar een 250 meter verderop gelegen sloot of tocht.
Nu wij onze plannen verder uitwerken bereiden we een omgevings- en bouwvergunning voor, die we aanvragen bij de gemeente. Maar als wij in het landschap gaan wroeten, kijkt ook het Waterschap met argusogen toe, wat daar allemaal gaat gebeuren.
Over dergelijke vragen had ik gisteren een gesprek met vier mensen van het Waterschap Zuiderzeeland in Lelystad. Waterschappen leiden vanuit mijn beperkte vizier een onzichtbaar leven, dus alleen daarom was het al een boeiend gesprek. Want er blijken veel soorten water te bestaan en activiteiten rondom dat water.
Afvalwater
In ieder geval speelt een rol dat we in Almere Oosterwold geen riolering krijgen, en dat je dus zelf iets moet regelen met afvalwater. Daarvoor hebben wij een installatie in gedachten bestaande uit een septic-tank met overloop in een zogenaamd Helefytenfilter. Dat is een stukje moeras, beplant met riet, dat de bijzondere eigenschap heeft, om met behulp van bacterieknolletjes afvalwater te zuiveren, met name door daaruit fosfaten op te nemen, waarvan dat riet weer harder kan gaan groeien. Vanuit zo’n Helefytenfilter kan je dus zo goed als schoon water over laten lopen in een vijver. Volgens Waterschap geldt er dan ook alleen een meldingsplicht voor een dergelijke afwatering.
drainagebuizen
Een merkwaardige constatering vind ik dat het Waterschap verantwoordelijk is voor de waterhuishouding in het oppervlaktewater, maar dat zij geen eigenaar zijn van de drainagebuizen in de grond. Terwijl die drainagebuizen toch in de plaats komen van sloten die anders het water zouden afvloeien. Die drainagebuizen zijn nu eigendom van diegene die de grond bezit. Als wij de grond overkopen, worden wij dus medeeigenaar van die drainagebuizen, maar maken we gezamenlijk met andere grondeigenaren in het verloop van die drainagebuizen gebruik van de afwateringsfunctie. Als een van die eigenaren een bijzonder plan heeft, dat zou leiden tot het verstoppen van die drainagebuizen, dan kunnen alle andere eigenaren van die buis daar dus veranderingen en mogelijk overlast van ondervinden. Gelukkig zitten wij aan één kant tegen het bosje van Staatsbosbeheer aan. Bij dat bosje heeft niemand last van drainagebuizen. Sterker nog: eigenlijk weet niemand of die buizen nu doorlopen onder de bomen naar de volgende sloot, of dat ze stoppen voor het bos.
foto: De gemeente neemt een watermonster voor bodemonderzoek op de kavel
Heftige regenbui en dan?
De spannendste vraag die de Waterschappers stelden was: wat gebeurt er in uw kavel, als er een heftige regenbui valt? Kunt u op uw kavel dat water bergen? Of komt de kavel onder water te staan, of moet het stromend een weg zoeken? Op die vraag had ik wel een begin van een antwoord, dat ik hopelijk nog wat kan aanscherpen. Wij gaan een grote vijver graven, grotendeels ondiep en deels diep. Maar die komt op basis van het grondwaterniveau vol te staan met water, tot het normale grondwaterniveau. Wat gebeurt er als er snel heel veel water valt? Daarbij is het belangrijk, dat de oevers van onze beoogde vijver niet steil zijn, in tegendeel heel geleidelijk van het water niveau oplopen naar het huidige maaiveld. Als het waterniveau op ongeveer minus 50 cm zou liggen, dan wordt de oever over minstens drie meter geleidelijk afgegraven. Als er nu ineens veel water valt, dan kan het waterniveau stijgen. Daarmee wordt bovendien het oppervlakte groter, zodat de vijver veel meer water kan bevatten. Hoe maken we die glooiende oevers? Dat kan natuurlijk alleen door de grond weg te halen. En dat gaan wij doen door die grond elders op onze kavel als aardwal op te hogen. Zo kunnen we werken met een zogenaamde 'nul-balans': geen grond afvoeren en niet of nauwelijks aanvoeren.
Hoeveel regen?
Op historie.neerslagkaart.nl/ blijk je meerslagkaarten te kunnen downloaden.
Voor de afgelopen jaar ziet dat er in de polder bij Zeewolde zo uit:
Maar je kunt zelfs van alle dagen sinds 1990 de neerslag opvragen. wat statistieken: Gemiddeld valt er ruim 2 millimeter wat per dag. En als er een dag regen valt is dat gemiddeld ruim 4 millimeter. Per jaar valt er gemiddeld zo'n 23 dagen meer dan 1 cm regen per dag. Ooit, namelijk op 7 maart 1998 is er bijna 5,5 cm water gevallen in één dag. Bijna twee keer zoveel als in enige andere dag. Laten we dit 'de hevige regenbui' noemen.
Een beetje rekenen
Stel nu dat we nog eens zo’n dag krijgen met aaneengeregen wolkbreuken. Dan valt er op onze kavel van bijna 7000 m2 dus ongeveer 7000 * 0,05 = 350 m3 water. Als al dat regenwater van onze kavel afwatert naar onze vijver (in werkelijkheid zal er ook flink wat in de bodem zakken, en een deel via de drainagebuizen wegstromen) en onze vijver is bij benadering 700 m2, dan zou het water daarmee 50 cm stijgen. Als de oevers van onze vijver geleidelijk oplopen, en als we bij het kleine slootje ook lager gelegen land maken, wat onder water mag lopen, dan kunnen we het oppervlakte water laten uitbreiden tot ca. 1400 meter. Dan zou dus de waterstijging bij de ergst denkbare wolkbreuk tot 20 à 30 cm beperkt blijven. Eigenlijk creëren we op deze manier onze eigen uiterwaarden, want met uiterwaarden creëren de waterbouwers in Nederland ook wateropvang als de rivier buiten haar oevers dreigt te treden.
Kortom: als we onze landweg en de vloer van onze woning een 10-tal centimeter boven het maaiveld leggen, en als we in de vijver een gemiddeld waterniveau hebben van niet hoger dan minus 50 cm onder het maaiveld, dan kunnen we feitelijk iedere overvolle regendag aan. Goed om te weten. Zo kunnen we dus, om in Waterschapstermen te spreken, ons eigen watersysteem maken. En dan zal het met die watervergunning ook wel lukken.
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
De gronden die in Oosterwold als eerste beschikbaar komen (zo ook onze wijk Paradijsvogelbosje) zijn nu nog akkerbouwgronden in beheer van ERF BV. ERF is het grootste particuliere biologische landbouwbedrijf van Nederland en teelt verschillende gewassen op 1800 ha grond in Flevoland. Deze grond kan ieder gewenst moment worden overgedragen voor stadsuitbreiding, natuur of andere bestemmingen. Ook nieuw vrijkomende gronden kunnen aan het bedrijf worden toegevoegd.
Op de gronden wordt biologische landbouw gepleegd. De gronden die geleverd worden zijn dus schoon en kunnen ook door biologische landbouwbedrijven worden gebruikt.
Hieronder een filmpje over de werkwijze van ERF in Flevoland.
Wil je meer weten over ERF? klik dan hier
In het RTL Z programma 'Zo kan het ook' zie je hoe het Nederlandse bedrijfsleven zich inzet voor een socialer en groener Nederland en welke verouderde ideeën plaats maken voor slimme innovaties.
Het RTL Z programma 'Zo kan het ook!' besteedde op 12 november 2013 aandacht aan de vraag hoe er in 2050 voor 9 à 10 miljard mensen voedsel kan worden geproduceerd zonder het milieu te belasten. Green Organics laat in dit programma samen met ERF en Baltussen Conservenfabriek zien hoe een korte biologische keten in de grootschalige groenteteelt hier een bijdrage aan levert.
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Geschiedenis is leuk. Zeker van een gebied als Almere, dat periodenlang onder water lag, maar ook lange tijd bewoonbaar is geweest. Als initiatiefnemer moet je alles zelf doen. Dus leek het vorige week even of archelogisch onderzoek voor de deur stond:
Wat kunnen we vinden in de bodem in Oosterwold?
In de bodem van plangebied Oosterwold zijn archeologische resten uit de steentijd gevonden, specifiek de periode tot en met de Nieuwe Steentijd (8.800 – 4.400 v. Chr.). Aanvankelijk na het einde van de laatste ijstijd was het klimaat nog erg koud. Het grondgebied van zuidelijk Flevoland bestond uit een open dekzandlandschap waarin vooral rendierjagers actief waren. In Flevoland zijn alleen in de Noordoostpolder archeologische vondsten uit de Oude Steentijd (12.000.600 v. Chr.) aangetroffen (kavels M131 en M132 en op Schokland). Enkele gedateerde hazelnootfragmenten afkomstig van vindplaatsen uit Almere Stichtsekant hebben een ouderdomsbepaling opgeleverd van 9.200.700 v. Chr.
Aan het einde van de Oude Steentijd trad een klimaatsverbetering op. Met het stijgen van de temperatuur veranderde ook het landschap, en daarmee ook het landschapsgebruik. Dit is de periode van de Midden Steentijd (8.800.300 v. Chr.). Het dekzandlandschap transformeerde eerst in een bos met hoofdzakelijk berken en dennenbomen (circa 7.000 v. Chr.) en vervolgens in een gemengd loofbos. In dat veranderende landschap leefden mobiele jagers en verzamelaarsgroepen voor wie seizoensvariaties in het aanbod van voedsel en grondstoffen een belangrijke motor waren achter de dynamiek in hun samenlevingen. Voor zover bekend vormen vindplaatsen uit de Midden Steentijd de hoofdmoot van de archeologische neerslag in de bodem van Almere.
Vanaf de Nieuwe Steentijd gingen jagers en verzamelaarsgroepen geleidelijk over op de landbouw. Deze groepen worden gerekend tot de Swifterbantcultuur (5.300.800 v. Chr.) die verschillende elementen overnamen van agrarische samenlevingen die in Limburg en Noord Brabant leefden, zoals veeteelt, landbouw en aardewerkproductie. Van de Swifterbantcultuur zijn aangetroffen zijn vindplaatsen aangetroffen onder andere in Almere (opgraving Hoge Vaart, Stichtsekant 1R_21) en het Rivierduingebied Swifterbant. In dit laatst genoemde gebied is in 2007 op een oeverwalnederzetting een prehistorische akker uit de Swifterbantcultuur opgegraven (4.200 v. Chr.), tot dusverre de oudst bekende akker in Noordwest Europa.
Dergelijke vondsten zijn ook te verwachten in het plangebied Oosterwold. Dwars door het plangebied loopt een krekensysteem met oeverwallen, dat vergelijkbaar is met het krekensysteem in het Rivierduingebied Swifterbant. Onder invloed van de zeespiegelstijging veranderde Zuidelijk Flevoland langzaamaan in een uitgestrekt moerasgebied dat onder invloed was komen te staan van de getijden van de zee.
Rond het jaar nul was één groot meer ontstaan, dat in de Romeinse tijd het Mare Flevum of Lacus Flevum werd genoemd. Hieruit vormde zich het latere Aelmere dat vanaf de 14e eeuw de Zuiderzee werd genoemd. De Zuiderzee vormde lange tijd het economisch hart van Nederland. In heel Flevoland zijn 450 scheepswrakken aangetroffen uit de Zuiderzeetijd. Momenteel zijn binnen het plangebied 5 locaties bekend met scheepswrakken, waarvan 3 wettelijk beschermde monumenten zijn.
Is er op onze kavel iets te vinden?
Wanneer archeologen in Oosterwold op zoek gaan naar archeologische vondsten, kunnen ze twee dingen verwachten: gezonken boten vanaf de middeleeuwen en vondsten uit de periode tot en met de Nieuwe Steentijd.
Waar boten zijn gezonken is moeilijk te voorspellen, waar mensen ooit hebben gewoond misschien iets beter. In Almere wordt gezocht aan de randen van de prehistorische Eemvallei waar een stelsel van kreken en geuldalen bestond. Hier woonden waarschijnlijk op enig moment mensen. Lezend over deze archeologie blijkt dat de sporen van deze randen van de kreken en geulen, de zogenaamde oeverwallen in het landschap (bij zeer nauwkeurig waarnemen) nog steeds zichtbaar zijn. Onderstaande kaart (met dank aan Wouter) laat de hoogteverschillen in het gebied waar wij gaan landen mooi zien.
Rechts (tussen de Paradijsvogelweg en de A27) op de kaart zijn de oeverwallen van één van de kreken die deel uitmaakt van de Eemvallei goed te zien. Een dergelijke kaart kan worden uitgedraaid in www.ahn.nl. Je kunt een dergelijk beeld krijgen als je het gebied waarop de hoogte wordt bepaald eng genoeg wordt genomen (bijv. -4,0 tot -5,5 m onder NAP).
In het vierkante het gebied waar wij willen gaan wonen. Daar is de grond super-egaal. Geen oeverwallen te verwachten dus.
Waarom werden wij nu overvallen door archeologisch onderzoek dat voor de deur staat? In het huidige beleid is deze plek in Almere niet aangewezen als archeologisch onderzoeksgebied. We hoefden dus geen onderzoek te doen. Het archeologisch beleid gaat echter veranderen. Dit betekent dat wanneer in een kavel tenminste over een gebied van 500 meter in de grond gegraven wordt, in de hele kavel archeologsch onderzoek moet worden gedaan. Voor een particulier met een zo grote kavel als de onze, best een prijzige aangelegenheid. Echter: Graven geldt alleen als graven wanneer dit dieper gaat dan anderhalve meter onder maaiveld. Gelukkig mogen wij dus onze waterplas graven zonder nog dieper de grond in te wroeten.
Wat gaan we wel met de archeologische kennis doen?
Heel veel hazelnoten planten! Komen jullie ons helpen met opeten over een paar jaar?
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Het kiezen van een architect die twee zo eigengereide "klanten" op een goede manier zou kunnen begeleiden vonden wij best spannend.
Wij zijn dan ook blij dat we deze week met Theo Reitsema en partners tot een goede overeenkomst zijn gekomen!
Wij hebben er zin in!
In de week van 16 februari wordt er gesondeerd. Daarna gaan we het ontwerpproces verder vorm geven.
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Afgelopen donderdag heeft een aantal van de eerste initiatiefnemers in Oosterwold de anterieure overeenkomst getekend. In een tent buiten in Oosterwold, met veel modder aan m'n laarzen was het toch een klein feestje.
Zelf hopen we komende week onze anterieure overeenkomst te ondertekenen. En dan kan het van start!
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
De zon scheen prachtig op de maquette die midden in onze woonkamer staat. Dat is wat leven rond je droom ook is.
Rijden we zo over 4 jaar het Paradijsvogelbosje in?
Links het begin van het houtwalpad. Middenvoor onze pionierwoning. Rechtsachter zie je mooi het oplopend landschap dat overgaat in het dak.
Het einde van het houtwalpad en bij de paddenpoel.. Roy heeft ons beloofd in het amfitheater een schaakbord te maken. (met tegels én stukken).
Voor het overzicht.
Je kunt al bijna voorstellen hoe de ochtendzon, de moestuin, de vlindertuin en de sloot mooi belichten.
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Onze vriend de watermanager (www.klimaatuitdagingen.nl) is zo enthousiast over onze plannetjes.. Als hij afgelopen vrijdag toch in Almere moet zijn, wil hij ook in ons landje rondlopen. De titels van de foto's spreken boekdelen!
Allemaal in het gelid
Dit is jullie extra sloot (ja je bent watermanager of je bent het niet..)
Gezeten in het amfitheater (Mooie achtergrond hè)
hop hop ( het kathedralentrail is door vrijwilligers weer helemaal bijgewerkt, een route om 15 km paard te kunnen rijden.)
Paradijsvogelbosje (vanaf de Paradijsvogelweg)
Vanaf hier kijk je recht naar de kas (over het talud)
Volgens de watermanager is het landje ingezaaid met muzieksleutelbloemen. We willen m dolgraag geloven!
Dank voor je foto's
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
't Is net na kerst en fans van het eerste uur, Guido en Anniek komen een dagje langs. De maquette is half gevorderd.
We gaan knutselen en dochters Zonne en Madelief doen naar hartelust mee!
En na al dat knutselen mag het eindresultaat er zijn:
Een dag later hebben we nog een aantal struiken toegevoegd:
Het wordt steeds echter! Het leuke van een maquette is wel dat je ook merkt waar het in het landschap mis zou gaan als je het volgens je eigen ideeën doet. Dan is het toch erg makkelijk als er alleen een kwastje en een lijmpistool aan te pas hoeft te komen om het te verbeteren!
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Het kerstdiner is achter de kiezen als Marien een papieren schaalmodel van onze kaswoning heeft gemaakt. Eigenlijk zouden we ook het landschap een keer op die manier vorm moeten geven. We doen eens gek en rijden naar de GAMMA en kopen een plaat hout.
Samen met Roy kwaddel ik nog dezelfde avond de eerste contouren op het hout. Wisten jullie dat oasis een prima materiaal voor maquettes is?
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Sinterklaas liep eens te denken wat ie M&M nu eens moest schenken....
Met Sinterklaas word je altijd overvallen door mensen in je omgeving die weergeven hoe vol je bent van de plannen die je hebt.
Hulpsinterklaas Roy maakte daarom voor Marien een prachtige surprise:
Hij moest zijn landschap invullen, door een vijver uit te graven (zie gat in de maquette) en daarvan een bult in het landschap te maken.
Boompje voor boompje wordt door Marien geplant.
Totdat ook het huis is gebouwd!
Ook Marie-José wordt door Sinterklaas verwend. Heel veel lezen wordt dat. (We kunnen tenslotte toch nog geen bomen planten!)
Dank u Sinterklaasje!
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
Wij komen natuurlijk niet zomaar op het idee om een landschap in Oosterwold te scheppen.
De gebiedsregisseur deelt allerlei informatie op www.maakoosterwold.nl.
In Arkel hebben we zelf jarenlang meegewerkt (en nog) aan www.depuntarkel.nl een natuurtuin in de achtertuin van de Wereldwinkel Arkel! (zie foto rechts) We hebben daar een paddenpoel gegraven, een vlindertuin en boomgaard gecreëerd en heel veel houtsnipperpaadjes gemaakt!
Het idee van een amfi-theater in de openlucht is ontstaan bij het surfen naar een idee van Henk Pleiter van de Arnica Kwekerij in Dwingeloo http://www.arnicakwekerij.nl/joomla_254/index.php/henk-pleiter-ontwerper-natuurtuinen/amfitheaters.
En natuurlijk hebben wij inmiddels ook uit onze eigen tuin al veel ervaring met bessen, peren, appels, pruimen, catalpa en nog veel meer!
Organiseren met muziekgezelschappen hebben wij ook al veelvuldig gedaan. Deze mensen (met ons) bij ons een goede muziekplek geven is een wens die wij al jaren koesteren.
- Gegevens
- Geschreven door Marie-José
- Gegevens
- Geschreven door Marien en Marie-José
Welkom in deze blog.
Je bekijkt nu de blogs in de volgorde waarin wij ze hebben gemaakt.
In juni 2014 hebben wij ons voor het eerst bij de gebiedsregisseur gemeld als de 28 ste initiatiefnemer in Oosterwold. Die zomer gingen we naar Noorwegen op vakantie en hebben we gedroomd van houten huisjes. We maakten heel veel tekeningen, schetsen enzovoort. Eerst wilden we een kavel op de kop van het bosje van Staatsbosbeheer bij het Kievitsweg, net ten noorden van het Houtsnippad.
Een aantal nadelen, maar vooral een SBB die niet op initiatiefnemers was ingericht maakten dat wij op zoek gingen naar een andere locatie. Heel praktisch zochten we naar plekken ten zuiden van een bosje liefst bij voorzieningen. (Elektriciteit en water) en op fietsafstand van Almere stad. Daarvoor was het kathedralenbos te ver. Zo kwamen we bij de huidige locatie terecht. Na een paar maanden denken in ons eentje, vonden we dat buren die aan wilden sluiten ons moesten kunnen bereiken en kennis moesten kunnen nemen van onze ideeën. In het veld was niet meer dan een kale akker zichtbaar.
Belangrijke stap hierbij was het benoemen van de naam van de plek. Zo moest natuurlijk ook de website gaan heten. Na wat heen en weer denken werd het Paradijsvogelbosje. Lees hieronder hoe het ons sindsdien is vergaan!
Marien en Marie-José
Als je wilt zoeken in deze blog kan dat met de zoekfunctie van je besturingssysteem. (kan ook in de versie "alle blogs")